Tamam dünya yuvarlak ama, ne zamandan beri her şey bu kadar yamuk ve düz değil? Peki ya bu gözünüzde aniden ortaya çıkan karartılar sarı nokta hastalığına mı işaret ediyor?
Görmek, sadece somut bir fayda sağlamaz; aynı zamanda algılamayı ve hissetmeyi kolaylaştırır. Ancak bazı sebepler görme kabiliyeti üzerinde olumsuz etkiler yaratır. Kimi zaman nesneler yamulur ve silinir, kimi zamansa siyah bir nokta böler her şeyi. Örneğin, sarı nokta hastalığında olduğu gibi…
Sarı nokta hastalığı nedir?
“Makula dejeneresansı” olarak bilinen ve makulayı etkileyen bir sağlık problemi olan sarı nokta hastalığı, retina ve retina altındaki tabakalarda tahribata yol açar. Genellikle 50 yaştan sonra görülen sarı nokta hastalığı, ciddi oranda görme kayıplarına yol açabilir.
Dünya üzerinde yaklaşık 30 milyon kişiyi etkileyen sarı nokta hastalığı, daha çok yaşın ilerlemesiyle birlikte ortaya çıkıyor ve kronik olarak devam ediyor. Özellikle de refah seviyesinin ve yaşlı nüfusun yüksek olduğu ülkelerde çok sık rastlanıyor. Pek çok hastalıkta olduğu gibi sarı noktada da erken teşhis ve tedavi oldukça önemlidir. Bu sayede hastalık fazla ilerlemeden seyrini yavaşlatmak mümkün olabilir.
En yaygın görülen belirtileri nelerdir?
Zamanla görmede azalma ve bulanık görme,
Göz önünde beliren karartılar,
Görme kalitesinde bozulma,
Renkleri görmede bozulma,
Cisimleri eğik görme,
Çizgi ve nesneleri dalgalı ya da silik görme.
En çok kimlerde rastlanıyor?
Sarı nokta hastalığında yaş arttıkça hastalığa yakalanma riski de artıyor. Bu sebeple 50 yaşın üzerindeki kişiler yüksek risk altındadır. Bunun yanı sıra;
Sigara içenler,
Zararlı güneş ışınlarına maruz kalanlar,
Kalp ve damar hastalığı bulunanlar,
Ailesinde sarı nokta hastalığı olanlar,
Yüksek kan basıncı olan hastalar,
Yüksek vücut kitle endeksi olan kişilerde görülme ihtimali daha yüksektir.
Kaç tip sarı nokta hastalığı vardır?
Sarı nokta hastalığının kuru ve yaş olmak üzere 2 farklı tipi vardır. Sarı nokta hastalarının yaklaşık %10’u yaş tipken, kuru tip %90’lık bir oranla hayli sık rastlanılan bir durumdur. Görme kaybı açısından daha tehlikeli olan yaş tipte bu sebeple erken teşhis, görme yetisinin kaybedilmemesi için oldukça önemlidir. Kuru tip olansa yavaş yavaş ilerler.
Sarı nokta hastalığına yol açan diğer sebepler nelerdir?
Şeker hastalığı,
Miyopi,
Doğumsal ve yapısal retina hastalıkları,
Bazı parazit enfeksiyonları.
Hastalığın tedavi seyri nasıldır?
Tedavi hastalığın tiplerine göre değişiklik gösterir. Eğer kişide yaş tip sarı nokta hastalığı varsa; göz içine iğne tedavisi veya fotodinamik tedavisi uygulanır. Göz içi iğne tedavisinde uyuşturucu damla kullanılır ve kişi işlem sırasında herhangi bir şey hissetmez. Eğer kişide kuru tip sarı nokta hastalığı varsa bu durumda koruyucu bir tedavi yaklaşımı uygulanır. Bunun için anti-oksidan A, C, E vitaminleri, lutein ve çinko tercih edilir.
Beslenme ile ilişkisi nedir?
Çinko yönünden zayıf beslenen kişilerde sarı nokta hastalığı daha sık görülür. Omega-3 yönünden zengin beslenen kişilerde ise hem hastalığın oluşma riski azalır hem de hastalığın ilerlemesi yavaşlar. Bu noktada; et, balık, kabuklu deniz ürünleri, fasulye, nohut ve yulaf gibi besinlerin tüketilmesi özellikle de kuru tip sarı nokta hastalığının tedavisinde iyi bir destekleyicidir. Uzak durulması gerekenler ise doymuş yağ asitleri ve ağır protein diyetleridir.